Nấu ăn theo Ayuverda - Chana Dal Đậu Gà Vỡ - Một số công thức món ăn với Đậu Gà #Công thức nấu ăn

 

Chana dal là một loại đậu phổ biến trong ẩm thực Ấn Độ và Ayurveda. Dưới đây là thông tin đầy đủ về chana dal:

---

🌱 Chana Dal là gì?

• Chana dal là đậu gà vỡ đôi (split chickpeas), còn gọi là Bengal gram.
• Nó là loại đậu vàng, nhỏ, đã được bóc vỏ và tách đôi, rất giống với đậu xanh tách vỏ nhưng có vị đậm và chắc hơn.

---

🍲 Công dụng trong nấu ăn

• Được dùng để nấu dal (canh đậu), cà ri, thali, kichadi, snack, hoặc bột chana dal để làm bánh như besan ladoo.
• Vị bùi, ngọt nhẹ, rất phù hợp với các món ăn có gia vị đậm đà.

---

🌿 Lợi ích sức khỏe (theo Ayurveda và dinh dưỡng hiện đại):

• Giàu protein, chất xơ → giúp no lâu, hỗ trợ giảm cân.
• Cân bằng tốt Vata và Kapha dosha.
• Giúp kiểm soát đường huyết nhờ chỉ số GI thấp.
• Tốt cho hệ tiêu hóa nếu được nấu chín kỹ và thêm gia vị như gừng, asafoetida (hing).

---

🕉️ Trong thực dưỡng và Yoga:

• Là nguồn năng lượng sạch (sattvic) khi nấu đúng cách.
• Thường được dùng trong bữa ăn của sadhaka (người tu tập), vì giúp duy trì sức mạnh mà không gây nặng nề cho cơ thể.
• Phù hợp để ăn vào buổi trưa hoặc tối nhẹ, cùng với cơm, ghee và rau luộc

🥣 Công thức số 1 - 

Chana Dal Padora – Công thức đơn giản, đậm vị Ấn Độ

📌 Nguyên liệu:

• Chana dal (đậu gà vỡ đôi): 1 chén (ngâm 2–3 giờ hoặc qua đêm)
• Dầu (hoặc ghee): 1–2 muỗng canh
• Hạt mù tạt (mustard seeds): 1/2 muỗng cà phê
• Hạt thì là (cumin seeds): 1/2 muỗng cà phê
• Lá cà ri (curry leaves): 8–10 lá (tuỳ chọn nhưng rất thơm)
• Ớt khô: 1–2 quả (bẻ đôi)
• Gừng băm: 1 muỗng cà phê
• Hành tím: 1 củ (băm nhỏ)
• Cà chua: 1 quả (cắt nhỏ)
• Bột nghệ (turmeric): 1/4 muỗng cà phê
• Bột ớt đỏ Ấn (red chilli powder): 1/2 muỗng cà phê
• Bột rau mùi (coriander powder): 1 muỗng cà phê
• Muối: vừa ăn
• Nước: 2–3 chén
• Ngò (rau mùi): cắt nhỏ để rắc sau cùng

---

👩‍🍳 Cách nấu:

1. Luộc chana dal:
   Cho chana dal đã ngâm vào nồi, thêm nước và một chút muối. Nấu đến khi mềm nhưng không bị nát (khoảng 20–25 phút) hoặc dùng nồi áp suất (2–3 tiếng huýt).

2. Làm tadka (nền gia vị):

   • Đun nóng dầu/ghee trong chảo.
   • Thêm hạt mù tạt, đợi nổ, rồi thêm hạt thì là, lá cà ri và ớt khô.
   • Cho gừng băm và hành vào phi thơm, đến khi hành hơi ngả vàng.
   • Thêm cà chua, xào cho mềm.

3. Thêm gia vị khô:

   • Cho bột nghệ, bột ớt đỏ, bột rau mùi và muối.
   • Xào đều 2–3 phút cho dậy mùi.

4. Cho chana dal đã luộc vào:

   • Trộn đều chana dal với hỗn hợp tadka.
   • Thêm nước nếu cần, nấu liu riu cho hòa quyện (5–10 phút).

5. Hoàn thiện:

   • Tắt bếp, rắc rau mùi tươi lên.
   • Có thể thêm vài giọt nước cốt chanh nếu thích vị thanh.

🧆 Chana Dal Pakora – Đậu gà vỡ đôi chiên giòn kiểu Ấn

📌 Nguyên liệu:

• Chana dal (đậu gà vỡ đôi): 1 chén (ngâm 4–5 tiếng hoặc qua đêm)
• Hành tím: 1 củ lớn (băm nhỏ)
• Gừng: 1 muỗng cà phê (băm nhỏ hoặc mài nhuyễn)
• Ớt xanh: 1–2 quả (băm nhỏ, tùy khẩu vị)
• Lá rau mùi (ngò ta): 2–3 muỗng canh (xắt nhỏ)
• Bột thìa là (cumin powder): 1/2 muỗng cà phê
• Bột rau mùi (coriander powder): 1/2 muỗng cà phê
• Muối: vừa ăn
• Nghệ (turmeric): 1/4 muỗng cà phê (tùy chọn)
• Nước: vài muỗng nếu cần để điều chỉnh độ ẩm
• Dầu ăn: để chiên ngập

---

👩‍🍳 Cách làm:

1. Xay chana dal:

• Sau khi ngâm mềm, để ráo hoàn toàn.
• Cho vào máy xay, xay thô, không cho nước hoặc chỉ thêm 1–2 muỗng nước nếu cần thiết.
• Mục tiêu: tạo hỗn hợp đặc, còn chút hạt vụn (đừng mịn như bột).

2. Trộn nguyên liệu:

• Cho hỗn hợp chana dal đã xay vào tô lớn.
• Thêm hành, gừng, ớt xanh, rau mùi, các loại gia vị, và muối.
• Dùng tay hoặc muỗng trộn đều. Nếu hỗn hợp quá khô, có thể thêm một ít nước.

3. Chiên pakora:

• Làm nóng dầu trong chảo sâu lòng.
• Dùng tay hoặc muỗng, bốc từng viên nhỏ, vo nhẹ, thả vào dầu.
• Chiên lửa vừa đến khi vàng giòn cả hai mặt (khoảng 4–6 phút).
• Vớt ra để ráo dầu trên khăn giấy.

---

🫖 Dùng kèm:

• Chutney bạc hà, nước sốt me chua ngọt, hoặc đơn giản là trà masala chai nóng hổi!
• Ăn nóng mới ngon 😋

---

🌿 Mẹo cho phiên bản Sattvic hoặc nhẹ bụng hơn:

• Bỏ hành, tỏi, ớt nếu bạn theo chế độ Sattvic.
• Có thể thêm asafoetida (hing) để hỗ trợ tiêu hóa mà vẫn giữ hương vị.

🧆 Công thức số 2

Chana Dal Falafel – Falafel làm từ đậu gà vỡ đôi (Ấn–Độ–Trung Đông fusion)

📌 Nguyên liệu:

• Chana dal: 1 chén (ngâm 6–8 tiếng hoặc qua đêm)
• Tỏi: 2–3 tép (băm nhỏ) (bỏ nếu muốn sattvic)
• Hành tím/ hành tây: 1 củ nhỏ
• Rau mùi (ngò ta): 1 nắm nhỏ
• Rau mùi tây (parsley): 1 nắm nhỏ (có thể thay bằng rau mùi nếu không có)
• Ớt xanh: 1 quả nhỏ (tùy chọn)
• Bột thì là (cumin powder): 1 muỗng cà phê
• Baking soda: 1/4 muỗng cà phê (giúp nở nhẹ và mềm)
• Muối + tiêu: vừa ăn
• Nước cốt chanh: vài giọt (tùy chọn)
• Bột gram (besan) hoặc bột mì, bột gạo: 1–2 muỗng canh (để kết dính nếu cần)
• Dầu để chiên hoặc nướng

---

👩‍🍳 Cách làm:

1. Xay hỗn hợp falafel:

• Cho chana dal đã ngâm (để ráo nước kỹ) vào máy xay.
• Thêm hành, tỏi, rau mùi, rau mùi tây, ớt, gia vị, baking soda.
• Xay nhuyễn vừa phải – không quá mịn, giữ chút độ sần như falafel truyền thống.
• Nếu khô quá, thêm 1 muỗng nước hoặc vài giọt chanh. Nếu nhão quá, thêm besan.

2. Nặn viên:

• Dùng tay nặn thành viên tròn hoặc dẹt tùy ý.
• Nếu muốn đẹp và đều, có thể dùng muỗng tạo hình falafel.

3. Chiên hoặc nướng:

• Chiên: Dầu nóng, chiên lửa vừa đến khi vàng đều 2 mặt (3–4 phút mỗi bên).
• Nướng (healthy): Làm nóng lò 180°C, nướng 20–25 phút, lật giữa chừng. Phết ít dầu lên bề mặt giúp giòn hơn.
• Air-fryer: 180°C – 15 phút, lật giữa chừng.

---

🥙 Ăn kèm gì nè?

• Bánh mì pita, rau sống, cà chua, dưa leo
• Sốt chua ngọt, sốt tahini hoặc sốt sữa chua bạc hà
• Rắc thêm sumac hoặc bột ớt paprika nếu thích